Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından Afyon Kocatepe Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen Jeotermal Enerji Teknolojileri Çalıştayı ve Paneli Atatürk Kongre Merkezinde düzenlenen törenle başladı.

Afyonkarahisar Jeotermal Turizm ve Ticaret A.Ş (AFJET) sponsorluğunda düzenlenen etkinliğin açılış törenine Afyonkarahisar Valisi Mustafa Tutulmaz, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, Afyonkarahisar Belediye Başkan Vekili Süleyman Karakuş, Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakaş, Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurullah Okumuş, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Vatan Karakaya, AKÜ Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Şuayıp Özdemir, Prof. Dr. Murat Peker ve Prof. Dr. Yılmaz Yalçın, TÜBA Enerji Çalışma Grubu Yürütücüsü ve Asli Üyesi Prof. Dr. İbrahim Dinçer, AKÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Yıldız, AFJET Genel Müdürü Dr. Yusuf Ulutürk ile TÜBA Konsey Üyesi öğretim üyeleri, fakülte dekanları, akademisyenler, sektör temsilcileri ve öğrenciler katıldı.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın mesajının okunmasının ardından programın açış konuşmasını gerçekleştiren TÜBA Enerji Çalışma Grubu Yürütücüsü ve Asli Üyesi Prof. Dr. İbrahim Dinçer, Enerji Çalışma Grubu olarak aktif bir şekilde faaliyete başladıkları 2017 yılından beri Türkiye’de bilim ve teknoloji boyutunda öne çıkan çalışmalar yaptıklarını söyledi. Dinçer, “Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan güneş, rüzgar ve ülkemiz için büyük önem arz eden nükleer ve yine ülkemizde önemli derecede kaynak sayılan temiz kömür odaklandığımız konular arasında yer alıyor. Yenilenebilir enerjilerin aktif kullanımına yönelik yaptığımız çalıştaylar ve geliştirdiğimiz bilimsel teknolojileri gerek ülkemizle ve gerekse bilim insanlarımızla paylaşıyoruz” diye konuştu.

Türkiye’nin ana dinamolarından biri olmayı hedefliyoruz

Jeotermal Enerji Teknolojileri Çalıştayı ve Paneli ile Enerji Çalışma Grubunun faaliyetleri hakkında bilgiler veren Dinçer, şunları kaydetti:

“Böyle bir etkinliği gerçekleştirmek öncelikle büyük bir hazırlığı gerektiriyor. Bu konuda özellikle uzman sektör temsilcileri ve akademisyenleri bir araya getirerek, böyle canlı bir platform oluşturmak gerekiyor. Bunlar gerek ülkemizde gerekse dünyada yapılan bilimsel çalışmaların, önceliklerin ve açılımların hangi yöne ne doğrultuda olduğunu gösteren ufuk açan etkinliklerdir. Bunun yanında içinde bulunduğumuz sıkıntıları ve neler yapmamız gerektiğini tartışacağımız panel oturumları ile birlikte bu etkinliğimizi bitireceğiz. Enerji Çalışma Grubu olarak, temel çalışma fonksiyonumuz enerji alanında, ülkemizin ihtiyaç duyduğu bilimsel ve teknolojik çalışmalara katkı yapmak, bu alanda stratejik planlamalar yaparak ve politikalar geliştirerek yol haritaları çıkarmak, aynı zamanda ülkemizin bu alanda insan kaynağının yetişmesine katkı sağlayacak planlamaları da yaparak Türkiye’nin bir nevi ana dinamolarından biri olmayı hedefliyoruz.”

Yenilenebilir enerji kaynaklarına talep artmakta

AKÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakaş ise enerjinin, toplumların vazgeçilmez ihtiyacı olduğunu ifade etti. Ülkelerin enerjiye olan talebi arttıkça yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilginin de aynı oranda arttığını ve bu kaynakların sürdürülebilir ve temiz enerji olmalarından dolayı da her geçen gün daha önemli hale geldiğini söyleyen Karakaş, “Bu bağlamda; jeotermal sektörü, gittikçe büyümekte; yatırımlar ve AR-GE çalışmaları da gün geçtikçe artmaktadır. Dünyada küresel ısınma ve çevresel etkilere bağlı olarak, fosil yakıtlara olan talep azalmakta, buna karşın yenilenebilir enerji kaynaklarına olan talep ise artmaktadır. Dünya genelinde 2018 yılındaki enerji tüketimi yaklaşık 13,8 milyar ton petrol eşdeğerinde olup bu değerin sadece yüzde 10’luk bir bölümü yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanmaktadır. Ülkemiz, jeotermal kaynakları açısından Amerika Birleşik Devletleri, Filipinler ve Endonezya gibi ülkeler ile birlikte dünyada en ön sıralarda yer almaktadır” dedi.

Afyonkarahisar jeotermal kullanımında örnek şehir

Türkiye’de jeotermal sahaların büyük kısmının Batı Anadolu’da yer aldığını ve Afyonkarahisar’ın da oldukça önemli jeotermal kaynaklara sahip olduğunu belirten Karakaş, “Jeotermal enerjinin entegre kullanımı konusunda örnek şehir olarak gösterilebilecek olan Afyonkarahisar’da, gerek şehir merkezi ve gerekse ilçelerde AFJET, SANJET gibi kurumlar ve özel firmalar vasıtasıyla yaklaşık 40 bin konut ve 1 milyon metrekare sera ısıtılması sağlanmakta, ayrıca 27 bin yatak kapasiteli termal turizm tesislerinde jeotermal sudan yararlanılmaktadır. Bunun yanında 3 megawatt elektrik üretilmekte ve kurutma işlevi de jeotermal enerji üzerinden gerçekleştirilmektedir. Tüm bunlara ek olarak kendi enerjisini üreten yeşil bir üniversite olmayı hedefleyen üniversitemizde merkez kampüsteki tüm binalar jeotermal su ile ısıtılmaktadır” ifadelerini kullandı.

“Jeotermal AKÜ’nün öncelikli alanlarından”

Afyon Kocatepe Üniversitesinin Afyonkarahisar başta olmak üzere Türkiye’nin öncelikli konuları üzerinde yapılan bilimsel araştırmaları desteklemeyi hedef edindiğini ve Afyonkarahisar’ın önemli yer altı zenginliklerinden olan jeotermal kaynakları öncelikli alanlar içine aldığını ifade eden Karakaş, şunları söyledi:

“Bildiğiniz üzere üniversitemiz 2018 yılında ikiye ayrıldı. Bu ayrılmadan sonra odak noktaları belirleme ve öncelikli alanlar oluşturma çerçevesinde yapmış olduğumuz çalışmalar içerisinde Veteriner Fakültemiz, Mühendislik Fakültemiz ve Turizm Fakültemizi bölgemiz ve ilimizdeki kaynaklara paralel olan bölümlerimizi, alanlarımızı tematik alanlar ve öncelikli alanlar haline getirmiştik. Bunlardan bir tanesi de jeotermal kaynaklar. Bu doğrultuda üniversitemiz bünyesinde ön lisans, lisans ve lisansüstü seviyelerde açılan programlarda verilen jeotermal konulu dersler ile bu konuda tekniker, uzman mühendis ve akademisyenler yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Üniversitemiz ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde jeotermal ile ilgili bölümlerimiz aktif mezun verecek durumdadır.  Buna ek olarak üniversitemiz, 2009 yılında kısa adı JUAM olan Jeotermal ve Maden Kaynakları Uygulama ve Araştırma Merkezini kurarak, bölgemizde yapılan jeotermal, mermer, maden yatakları ve deprem konulu AR-GE projelerinin hız kazanmasına vesile olmuştur. Araştırma Merkezimizde Jeoloji, Maden ve Jeofizik mühendislerinden oluşan personel görev yapmaktadır. Sahip olduğu Manyetotellürik ve Doğru Akım Özdirenç cihazlarıyla JUAM, başta Afyonkarahisar ve yakın çevresi olmak üzere; Denizli, Aydın, Manisa, Kırşehir, İzmir, Erzurum gibi ülkemizin çeşitli yerlerinde 41’i tamamlanan ve 12’si devam etmekte olan toplam 53 adet proje yürütmüştür. Jeotermal başta olmak üzere, ilimizin öncelikli alanlarında üniversitemizin yatırım ve araştırma faaliyetleri tüm hızıyla devam etmektedir. Bu etkinlikte emeği geçen Valimize, TÜBA Başkanına, AFJET’e ve herkese teşekkür ediyorum.”

Afyonkarahisar jeotermal konuşmak için en uygun yer

Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker ise jeotermal konusunu konuşmak için neden Afyonkarahisar’ı seçtiklerini anlattı. Şeker, “Afyonkarahisar jeotermalde örnek gösterilen ve sistemi entegre olarak kurgulayıp geri dönüşümü ve çevreyi düşünerek hareket eden, ülkemize ve dünyaya örnek gösterilecek bir uygulama içerisindedir. O yüzden jeotermal konusunu konuşmak için ülkemizdeki en güzel yer Afyonkarahisar olur dedik” dedi.

Afyonkarahisar’ın sağlıktan tarıma, sanayiden turizme, kadar çok geniş bir yelpazede lokomotif bir görev yürüten jeotermal kaynağının olduğunu söyleyen Şeker, şunları kaydetti:

“Jeotermalden daha iyi, daha uzun süreli nasıl istifade edebiliriz? Sürdürülebilirlik anlamında neler yapabiliriz? Bunları konuşmuş olacağız. Türkiye’nin eskiden olduğu gibi enerji açığı pek kalmadı. 2023 vizyonu ve 2071 gibi hedeflerimiz varsa, sanayimizi ve insanımızı daha iyi seviyelere çekmek istiyorsak, enerjiyi hem uzun vadeli sürdürülebilir kılmak ve kesintisiz sağlamak, aynı zamanda bundan maksimum düzeyde istifade edebilmek için fiyatlandırmayı en alt düzeye çekmek durumundayız. Bunların her biri, birbirini tetikleyen, birbirini destekleyen ve birbirini etkileyen unsurlar ki el birliği ile bizler de stratejik planda yer alan, Türkiye’nin öncelikli AR-GE alanları içerisinde bulunan bu enerji paydasında çalışma grubumuzla rüzgardan, nükleere, güneşten doğalgaza, jeotermalden kömüre kadar tüm kaynaklarımızı multidisipliner bakışla hibrit enerji ile yeni bio-enerji kaynaklarıyla daha iyi, daha verimli ve daha ucuz nasıl yapabileceğimizin peşindeyiz.”

Afyonkarahisar’ın dinamizminde jeotermal var

Afyonkarahisar Valisi Mustafa Tutulmaz ise Afyonkarahisar’ın dinamizmini sağlayan en önemli unsurun jeotermal olduğunu ifade etti. Tutulmaz, “Ne zaman ki jeotermal kullanılmaya başlandı, o günden itibaren Afyonkarahisar kendinden bahsettirmeye başladı. Böyle güzel ve enerji ile bağlantılı bir toplantıya ev sahipliği yapmış olmanın mutluluğunu yaşadığımı öncelikle ifade etmek isterim. Afyonkarahisar’ımızın gelişmesinin, kalkınmasının, dinamizminin temelinde jeotermal var” dedi.

Yıllardan beri jeotermalin var olduğunu ama hamam kültürünün bir parçası olarak kaldığını dile getiren Tutulmaz, sözlerine şöyle devam etti:

“Son 20 yılda özellikle ısınmada kullanma ile beraber, daha sonra termal turizmde kullanıma başlayan jeotermal çok önemli bir noktaya geldi. İlimiz açısından baktığımızda bu toplantıya sponsor olan AFJET’in kurulmasıyla beraber Afyonkarahisar’da jeotermalin önemi her geçen gün arttı ve çeşitlenerek devam etti. Bugün jeotermal enerjiyi gerçekten entegre bir şekilde kullanabilen belki de tek il Afyonkarahisar. Jeotermal suyun çıkması ile elektrik enerjisi üretiyoruz, merkezde ve Sandıklı’da 40 bin konut ısıtıyoruz. Turizmde, otellerde bunu kullanıyoruz.  Yüzde 92’lik bölümünü merkezde yeniden geri gönderiyoruz. Bu hem enerjimizin boşa harcanmamasını hem de bir kaynaktan birçok alanda verim elde etmemizi sağlıyor. Üniversite hastanemizde 150 yataklı jeotermal su ile fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümü verimli bir şekilde çalışıyor. Esas önümüzdeki süreçte yapmayı planladığımız termal kent ile birlikte inşallah Afyonkarahisar’ın jeotermali de sağlıkta çok verimli bir şekilde kullandığını hep birlikte göreceğiz. Türkiye’nin gurur duyacağı önemli bir kazanımı da inşallah sağlık alanında da gerçekleştirmiş olacağız. Şu an ilçelerimiz dahil 5 ana bölgemizde jeotermal suyumuz var. 4’ü verimli kullanılıyor. Yine bir girişimcimiz bir ilçemizde sağlıkla ilgili olarak önemli bir yatırımı jeotermal su ile bağlantılı olarak kuracak. Bunların hepsi bizim önümüzdeki süreçte Afyonkarahisar’ımızın jeotermal bağlantılı kalkınmasına devam edeceğini ve itici gücünün jeotermal olacağını gösteriyor.”

Jeotermal Enerji Teknolojileri Çalıştayı açış konuşmalarının ardından moderatörlüğünü AKÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Yıldız’ın yaptığı ilk oturumla devam etti.

19 Şubat 2020, Çarşamba 595 kez görüntülendi