Uluslararası Biyoloji ve Sağlık Bilimleri Kongresi (International Congress on Biological and Health Sciences) (ICBH), Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Rektörlüğü, AKÜ Veteriner Fakültesi, Gıda Laboratuvarları ve Gıda Denetçileri Derneği (GLADER), Zafer Teknopark ve AKÜ Teknoloji Transfer Ofisi destekleriyle 26-28 Şubat tarihleri arasında 3 gün süreyle çevrim içi olarak gerçekleştirildi.
Ulusal ve uluslararası düzeydeki 11 akademik derginin destek verdiği ve 3 gün süren kongrenin bilim kurulunu 21 ülkeden 250’den fazla bilim insanı oluşturdu. Kongreye 8 farklı ülkeden, alanlarında uzman, dünyaca tanınmış 15 davetli konuşmacı katıldı.
Kongrenin açış konuşmasını yapan Düzenleme Kurulu Başkanı AKÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ulaş Acaröz, 21 farklı ülkeden 400’e yakın bilimsel bildirinin sunulduğu Uluslararası Biyoloji ve Sağlık Bilimleri Kongresinde oldukça geniş bir bilimsel katılımın olduğunu ifade etti. Acaröz “tek sağlık” ve “sağlık bilimleri” ile ilgili konuların ele alındığı kongrede, disiplinlerarası yaklaşımların faydalarına odaklanıldığını belirtti. Acaröz, kongreye veteriner hekimlik, beşeri hekimlik, eczacılık, gıda mühendisliği, biyoloji, hemşirelik, çevre mühendisliği alanlarından katılım sağlandığını da sözlerine ekledi.
Kongrenin açış konuşmasını yapan GLADER Başkanı Dr. Can Demir, bir sivil toplum kuruluşu olarak Uluslararası Biyoloji ve Sağlık Bilimleri Kongresi gibi önemli bir multidisipliner kongreyi destekledikleri için gurur duyduklarını ifade etti.
Zoonoz hastalıklar dünyada önemli halk sağlığı sorunlarına yol açıyor
Daha sonra söz alan AKÜ Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Turan Civelek, tek tıp, tek sağlık terimlerinin insan ve hayvan sağlığına hizmet eden veteriner hekimleri, beşeri hekimleri ve diğer sağlık uzmanlarını kapsayan bir terim olmakla birlikte, hayvanlardan insanlara geçebilen ve halk sağlığı açısından tehdit oluşturan enfeksiyon hastalıklarının kontrolü ile bu hastalıkların yayılımı ve gelişiminin anlaşılmasını sağlayan bir kavram olduğunu belirtti. Civelek, “Özellikle zoonoz hastalıklar dünyada önemli halk sağlığı sorunlarına yol açmakta; iş gücü, ekonomik kayıplar ve can kayıplarına yol açmaktadır. Tek sağlık konseptinde yer alan çalışmaların ve güncel konuların saygıdeğer araştırmacılar tarafından ele alınacak olduğu üniversitemiz ve veteriner fakültemiz destekleri ile gerçekleşecek bu kongremizin başarılı ve verimli geçmesini temenni ediyorum” diye konuştu.
Hastalığa yol açan patojenlerin çoğunluğu hayvansal kökenli
AKÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakaş, tek sağlık kavramının yerel, ulusal ve küresel düzeylerde insanlar, hayvanlar ve çevre bakımında ideal sağlık elde etmek için farklı disiplinlerin iş birliği içinde çalışması olduğunu belirtti. Karakaş, tek sağlık ile amaçlananın yerel, ulusal ve küresel düzeylerde insanlar, hayvanlar ve çevre bakımından ideal sağlık elde etmek için farklı disiplinlerin iş birliği içinde çalışması olduğunu kaydetti. Günümüzde insanlarda hastalıklara yol açan patojenlerin yarıdan fazlasının hayvansal kökenli olduğu bilindiğinin altını çizen Karakaş, 2010 yılında Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ve Dünya Hayvan Sağlığı teşkilatı ortak bir bildiri yayımlayarak tek sağlık konseptini disiplinlerarası iş birliği ile sağlanabilecek bir yaklaşım olarak kabul ettiklerini kaydetti. Pandemi koşullarında bir kez daha sağlığın ve tek sağlığın öneminin kavrandığını ifade eden Karakaş, “Bununla birlikte multidisipliner çalışmanın önemini, sağlıktan büyük bir zenginliğin olmadığını da tekrar hatırlamış olduk” dedi.
Multidisipliner çalışmalar bu dönemde daha büyük önem arz ediyor
Kongrede daha sonra söz alan İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hazım Tamer Dodurka ise farklı bilim dallarından bilim insanlarının sağlık hakkında görüşlerini bildirmelerinin her zamankinden daha fazla önem arz ettiğini belirtti. Dodurka, sağlık alanının multidisipliner olarak ele alınması gereken bir alan olduğunu vurguladı. Dodurka, hastalıkların araştırılırken koruyucu hekimliğe odaklanılması gerektiğinin de altını çizdi.
Pandemi süreci insanlığı olumsuz etkiledi
Siirt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nihat Şındak ise pandemi sürecinin insanlığı olumsuz etkilediğini belirterek, “Cıvıl cıvıl olan insanları odalarına, ofislerine, evlerine kilitledi. Bizleri sosyal hayatımızdan alıkoydu. Üniversiteleri kendilerine renk katan asıl varlık sebebi olan gençlerden mahrum kıldı. Bizleri renksiz hale getirdi. Dolayısıyla hepimizi olumsuz yönde etkiledi” dedi. Şındak, “Bu olumsuz tablo içerisinde Afyon Kocatepe Üniversitesi değerli çalışanları başta Kongre Başkanı Acaröz olmak üzere hem dekanı hem de üniversite rektörümüzü ve çalışan bilim adamlarının organizatörlüğünde kurulan bu güzel etkinlik için odaya sığmayan insanların fiber optik ağlarla görüşmesini ve bilimsel çalışmaları ortaya koymasını sağlamasına yardımcı olan bilim adamlarına teşekkürlerimi sunuyorum” diye konuştu.
Bilim güçtür
Şırnak Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Emin Erkan ise tek tıp ve tek sağlık konseptinde yapılan bilimsel çalışmaların bilimin güç olduğunun ve bilimin herkese ait olduğunu ispatlandığını ifade etti. Erkan, “Özellikle veteriner hekimlerin aşı alanında Türkiye’de ilk adımı atması tesadüf değildir ki bu konuda çalışmalar zaten devam ediyor . Kongre katılımcıları arasında da Covid-19 aşısının ilk aşılama prototipleri konusunda başarı sağlayan hocalarımız var. Amerika ya da Çin’de de veteriner hekimler arasında benzer örnekler var. Covid-19 süreci bize bazı çalışmaların multidisipliner olması gerektiğini diretti. Bizler multidisipliner çalışmalar yaparak bilimde ileri gideriz” dedi. Bilimin ve bilginin güç olduğunu ifade eden Erkan, “Bilimin ve bilginin güç olduğunu, bilgisizliğin ise güçsüzlük olduğunu bu yüzyılda net olarak fark ettik. Özellikle fonksiyonel gıdalar, antibiyotik direnci, aşı çalışmaları önümüzdeki günlerde daha da önem kazanacaktır” diye konuştu.
Bilim insanları müştereken çalışmalar yapmalı
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aydın Him ise tek sağlık konseptinin altının çizildiği kongrenin, multidisipler olarak gerçekleşmesinin önemli olduğunu vurguladı. Him, tek sağlık konseptinin insanlar, hayvanlar ve çevre sağlığını ilgilendiren bilim dallarının birlikte çalışması gerektiğini açıklayan bir kavram olduğunu belirterek bu noktada yerel, bölgesel veya küresel ölçekte bilim insanlarının müştereken çalışmalar yapmalarının önemine dikkat çekti. Him, Covid 19 salgınının tek sağlık konseptinin önemini bir kez daha gündeme getirdiğini de sözlerine ekledi.
8 farklı ülkeden 15 davetli konuşmacının katıldığı ve toplam 3 gün süren kongrede 21 farklı ülkeden 400’e yakın bilimsel bildiri sunuldu.