Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) İlahiyat Fakültesi Konferans Salonunda “İslam Medeniyetinde Kitap Kültürü” temalı konferans gerçekleştirildi.
Ahmet Şemseddin Karahisari Sanat Uygulama ve Araştırma Merkezinin düzenlemiş olduğu konferansa, İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Güler, Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Mebrure Doğan, Ahmet Şemseddin Karahisari Sanat Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Asuman Şenel ile öğrenciler katıldı.
Konferansta konuşmacı olarak yer alan Doç. Dr. Orhan Musahanlı, İslam medeniyetinde kitap kültürü denildiğinde ilk akla gelenin Kuran-ı Kerim olduğunu belirtti. Musahanlı, “Kuran-ı Kerim şifahi kültürün zirvede olduğu bir topluma indi. Arap kültürü söze ve şiire dayanan kültüre sahip bir medeniyet ama yerel bir medeniyet. Merkez dünyanın dışında, dönemin büyük imparatorluklarıyla doğrudan ilişkisi olmayan bir medeniyet. Ama o medeniyetin dininin yazıya verdiği önem o medeniyeti zirveye taşıyor” dedi.
İlim, yazı ile kaimdir
Kuran-ı Kerim’in yazıya verdiği öneme dikkat çeken Musahanlı, “Kuran-ı Kerim’de kalem üzerine yazılan bir sure vardır. Kuran-ı Kerim levh-i mahfuzdan iniyor ki levh yazıya dayanan bir şey demektir. Yazının maddi bir alanı olduğu kadar metafizik bir alanı da var. İslam dünyamızı kuşatan bir alan. Bazı medeniyetler yazıya hakim olmadığı için örneğin Babil ve Mısır medeniyetleri gibi burada yazı hakim olmadığı için gelişmiş medeniyetler, Yunanlar gibi oradan aldıkları medeniyetleri kurucu unsur olarak yansıtıyor. Bu da Yunanları diğerlerinden ayırıyor ve yazıyı kullandığı için ne kadar önde olduğunu gösteriyor. İlim yazı ile kaimdir. Kuranı Kerim’de yazıya kaleme büyükçe yer veriliyor. İslam medeniyetinin gelişmesinde de Kuran-ı Kerim’de yer alan bu temel özellik vardır” diye konuştu.
Dijital dünya, kitapları etkileyecek
Geçmişte matbaaya direnmenin Osmanlı’da geri kalma sebebi olarak düşünüldüğünü dile getiren Musahanlı, sözlerine şöyle devam etti:
“Geçmişte matbaaya direnildi. Şimdi ise dijital sisteme direniliyor. Düşünüyorum ki ileriki tarihlerde de dijital sisteme neden bu kadar direnildiği konuşulacaktır. Matbaaya direnilmesinin sebeplerinden birisi de matbaanın yazılarının estetik değerlerden yoksun olmasıdır. Bir de kitabın üretilme aşaması var. Bu aşamada yer alan meslek grupları var. Bütün bu mesleklerin, matbaanın gelişimi ile değişime uğraması anlamına geliyor. Günümüzde de dijital dünyaya geçilmesi halinde kütüphanelerin önemini kaybedecek, kitap satımı, üretimi azalacaktır. Bu da tıpkı geçmişteki gibi bir sürü mesleği karşımıza almaya sebep olacak. Kitaplar günümüzde tek bir elden çıkıyor ve birbirinin aynısı oluyor. Ama geçmişte bu böyle değildi. Alimler kitapları kendileri yazıyor ve dilerlerse kitaplara açıklayıcı notlar, kendi fikirlerini bırakıyorlardı. Bu nedenle kitap okumanın bir değeri vardı. Matbaa ile birlikte kitaba ulaşım kolaylamış kitabın değeri düşürülmüş oldu.”
Program, soruların cevaplanmasının ardından son buldu.