Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Bilal Uysal tarafından “İran’da Türk Dili ve Kültürü” konulu konferans verildi.
Erdal Akar konferans salonunda gerçekleştirilen etkinlikte konuşan Dekan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Bilal Uysal, 31 Ağustos 2019 – 8 Eylül 2019 tarihleri arasında İran’a yaptığı seyahat özelinde İran coğrafyası ile ilgili bilgiler verdi. İran’da Türk nüfusun büyük ağırlığa sahip olduğunu kaydeden ve Türklerin yaşadığı bölgeleri tarihsel süreci ile birlikte anlatan Uysal, “Seyahatimiz 7 gün sürdü. Bu süre zarfında birçok gözlemde bulunma imkanı yakaladık. İran, Türkiye’nin iki buçuk katı büyüklüğünde bir coğrafyaya sahip. Nüfusu ise Türkiye ile aynı. Ancak 80 milyona yakın nüfusunun yüzde 40 ya da 45’ini Türkler kapsıyor. Türkiye’de herhangi bir yere gittiğimizde Karadenizli birisini nasıl görebiliyorsak, İran’da da Türkleri her yerde görebiliyoruz. Her şehirde, hayatın her alanında varlar. Ancak yoğun olarak yaşadıkları bölgeler; Güney Azerbaycan eyaleti diye adlandırdığımız yer, İsfahan, Kum, Şiraz ve Türkmen Sahrası bölgeleri” diye konuştu.
İran ile Türkiye’nin sınır komşusu olmasına rağmen Türkiye’de İran kültürünün çok fazla tanınmadığını ifade eden Uysal, şöyle konuştu:
“İran hemen yanı başımızda ama İran ile ilgili çok fazla bilgimiz yok. Kapalı bir yer olarak görüyoruz. Çeşitli nedenlerle uzak kaldığımız bir yer. Yanı başımızda olmasına rağmen şehirlerinin birçoğunun adlarını bile duymamış olabilirsiniz. Yaklaşık 2-3 saatlik mesafede çok önemli tarihi ve kültürel merkezler var. Örneğin bunların en önemlisi Tebriz. Tebriz’in Müslümanlar tarafından ilk fethi Hz. Ömer dönemine dayanıyor. Zaten İran’ın fethi de ilk olarak aynı döneme denk geliyor. Bununla beraber İran’da Türkler arasında da Şiilik çok baskın durumda. Ben Muharrem törenlerinde gördüm, bir yaşına bile gelmemiş bebekleri sırtlarına yüklenip getiriyorlar. Çocuk, genç, yaşlı, kadın toplanıyorlar ve gece 2’ye kadar devam ediyor. Her şehirde ya da mahallede bile bu tür etkinlikler yapıyorlar. Gönüllü olarak çay, çorba ikramları yapılıyor. Bebekliğinden beri bu kültür ile yetişenler için bu inanç olmaktan da öteye geçmiş durumda. Ama camiler çok fazla dolu değil. Bu yüzden kültürel olarak ağır basma söz konusu diyebiliriz. Ama buna rağmen günümüz Mollalar rejimine çok yakın değiller, kültürel olarak Şiilik baskın durumda sadece.”
Konferans süresince harita üzerinden İran’da yaşayan Türklerin hangi bölgelerde yaşadığını ve tarihsel süreçlerini anlatan Uysal, daha sonra ise İran’daki Türk kültürü ile ilgili video gösterimleri yaptı.
Konferans, öğrencilerin sorularının cevaplanmasının ardından sona erdi.
 |
 |