Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) tarafından “Vikipedi ve Dijital Okuryazarlık” temalı söyleşi düzenlendi.
Prof. Dr. Şehabettin Yiğitbaşı Kütüphanesi Konferans Salonunda gerçekleştirilen söyleşiye; Mali İşler ve Kaliteden Sorumlu Rektör Danışmanı Prof. Dr. İsa Sağbaş, İİBF Dekanı Prof. Dr. Gökhan Demirtaş, İİBF Dekan Yardımcıları Dr. Öğretim Üyesi Ali Balkı ve Dr. Öğretim Üyesi Hale Fulya Kaya, AKÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı Mustafa Akyüz ile birlikte akademik personel ve öğrenciler katıldı.
“Bilgi açığını kapatmamız gerekiyor”
Söyleşinin açış konuşmasını yapan İİBF Dekanı Prof. Dr. Gökhan Demirtaş, Vikipedi’nin amacının özgür, tarafsız ve güvenilir bir bilgi sunmak olduğunu belirtti. Vikipedi’nin neden önemli olduğu hakkında bilgi veren Demirtaş, “Bilgi açığı, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında olduğu gibi bizimle çağdaşımız olan diğer öğrenciler arasında da var. Küresel olarak bir rekabet istiyorsak bilgi açığını bireysel, toplumsal ve ülke olarak kapatmamız gerekiyor. Vikipedi gibi güvenilir bilgiyi herkesin erişimine sunan platformlar bilgi açığının kapatılması açısından önemli” dedi.
“Vikipedi’de bilgiler imece usulü oluşuyor”
Söyleşide konuşmacı olarak yer alan Wikimedia Türkiye Temsilcisi Başak Tosun, Vikipedi platformunda; tarih, bilim, kültür ve sanat gibi konuların yanında güncel konulara da erişimin sağlandığını kaydetti. Vikipedide kişilerin bilgileri okuduklarına fakat üzerinde değişiklik yapmadıklarına dikkat çeken Tosun, “Vikipedi’de bilgiler imece usulü oluşuyor. Bu platformda bilgiler sıradan internet kullanıcılarının çabasıyla oluşturuluyor. Vikipedi sitesindeki değiştir linkine tıklayarak bilgi üzerinde değişiklikler yapabilirsiniz. Değişiklik yapabilmek için gereken tek şey kaynak bildirmeniz” diye konuştu. Tosun, “Vikipedistlerin bazısı daha kaliteli içerikler üretebilmek için kurumsal iş birlikleri kurarak projeler üretiyorlar. Bireysel çabalar ve kurulan topluluklar ile gerçekleştirilen toplantılara, sivil oluşumlara, bölgesel ve uluslararası etkinliklere, projelere ve paylaşılan değerlerin tümüne Vikipedi hareketi diyoruz. Dolayısıyla sizler Vikipedi’de değişiklik yaptığınızda sadece bu platformun okuru olmuyorsunuz aynı zamanda bu küresel hareketin bir parçası oluyorsunuz” ifadelerini kullandı.
“Vikipedi’yi çok tüketiyoruz fakat çok az katkı yapıyoruz”
Dünyada 334 dilde Vikipedi olduğunu kaydeden Tosun, şunları söyledi:
“Vikipedi içerisindeki diller arasında çok az konuşulan, tehlike altındaki diller de yer alıyor. Bu dilleri konuşan insanlar, kendi dillerini yaşatmanın bir aracı olarak Vikipedi kullanıyorlar. Türkçe gibi çok kişinin konuştuğu dillerde ise Vikipedi; sahte bilgiyle savaşmanın, eğitimde fırsat eşitliği sağlamanın ve farkındalık yaratmak istenilen konularda insanlara bilgi ulaştırmanın bir yolu olarak kullanılıyor” dedi. Tosun, İngilizce Vikipedi sürümünde yaklaşık 7 milyon madde ve 128 bin civarında aktif kullanıcının bulunduğunu belirterek, “Türkçe Vikipedi’de ise yaklaşık 3 bin madde bulunuyor. Bizler Vikipedi’yi çok tüketiyoruz fakat çok az katkı yapıyoruz. Vikipedi topluluğumuz da bu durumu değiştirebilmek için kurulmuş bir topluluk. Üniversitelere giderek sizleri de bu durumun içerisine katmaya çalışıyoruz.”
“Yapay zekâ sadece dijital verilere ulaşabiliyor”
Yapay zekânın daha önce oluşturulmuş verilere dayanarak Vikipedi formatında içerik oluşturabileceğini anlatan Tosun, “Sorun şu ki oluşturulan bilgilerin ne kadar güncel, tarafsız ve konuyu her yönüyle kapsayabilen nitelikte olmasıdır. Yapay zekânın iyi veri kaydedebilmesi için uygun verilerle destekleniyor olması lazım” dedi. Tosun yapay zekâ uygulamalarının sadece dijital verilere ulaşabildiğini belirterek, şu bilgileri paylaştı:
“Onlar içerisinde de telif sorunları olmayanlara ulaşabiliyor. En çok tekrarlanan neyse de ondan yararlanarak veri üretebiliyor. İçerisinde ise şehir efsanesi, ırkçı, cinsiyetçi ifadeler ve sahte veriler yer alabiliyor. Vikipedide ise bunları yazabilmek için bütün verilerin taranıyor olması lazım. Yapay zekâyı araç olarak kullanabiliriz fakat eninde sonunda insanın içine girip bilgiyi ön yargılardan koruyarak oluşturabilmesi gerekiyor.”
Söyleşi, soru cevap bölümünün ardından öğrencilere, Vikipedi platformunun bilgisayar laboratuvarında uygulamalı olarak gösterilmesinin ardından sona erdi.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |